Yangın anında veya yanma olayı gerçekleşmeden önce yanma tepkimesi anında ortaya çıkan dumandan yangını algılayıp ihbar ederek anında müdahale edilmesini sağlayan sistemlere yangın ihbar sistemleri denilmektedir. Bu sistemler üzerinde bulunan duman dedektörleri, ısıya duyarlı dedektörler ve ortam ısısını ölçerek ısı farklılıklarını bildiren termometrelerden oluşmaktadır.
Yangın Alarm Sistemleri Önemi
Yangın ihbar sistemleri yangın oluşmadan veya yangın anında insanları veya otomasyon sistemine haber vererek hem yangının oluşmasının önüne geçilmesini sağlar hem de insanları uyararak binadan ve yangından güvenli bir şekilde tahliye edilmelerini sağlar. Bu nedenle yangın ihbar sistemi önemi yangın tüpü gibi hayati öneme sahiptir.
Yangın Alarm Sistemleri Nasıl Çalışır?
Yangın ihbar istemleri kontrol paneli ile hat üzerinde bulunan dedektörler ve ısı algılayıcılarından oluşur. Mahalde meydana gelen ısı farklılıkları otomasyon bilgisayarına girilen değerler üzerine çıktığında, ortamda bir duman algılandığında veya mahalde alev oluşması durumunda bunları algılayıcı otomasyon bilgisayarına iletiyorlar. Bilgisayarda kurulu olan otomasyon programında iletilen bilgiler istenilenin dışında ise bilgisayar tarafından mahalde bulunan yangın söndürücülerine söndürme komutu iletilir. Aynı zamanda Yangın alarm sistemlerinde ses uyarısı da bulunur. Ortamdan gelen bilgilere göre ses ile insanlar ikaz edilerek yangın alanının güvenli bir şekilde boşaltılması istenir.
Yangın Alarm Sistemleri Nerelerde Kullanılır?
Ülkemizde 2002 yılında çıkarılan binaların yangından korunması hakkındaki yönetmelik ve çalışma bakanlığının çıkarmış olduğu yangından korunma yönetmeliğinde yer alan yangın ihbar sistemleri bu tarihten sonra yapılacak bütün binalarda zorunlu olarak bulunmalıdır maddesi eklenmiştir. Daha önce yapılmış binalara da belirli süreler tanınmış ve uygulanması zorunlu koşulmuştur. Bu nedenle ülkemizde buluna ve 500 metre karenin üzerinde olan bütün binalarda bulunmaktadır.
Yangın ihbar sistemleri sayesinde yangına oluşmadan müdahale edilebilir hale gelmiştir. Bu nedenle yangın ihbar sistemleri bütün binalara uygulanmalı ve bu sistemlerin olmadığı binalar ilgili kurumlara bildirilmelidir.
Yangın anında yangını algılayıp otomasyon sistemine sinyaller gönderen ve sprinklerin patlayarak yangının yayılmasını ve büyümesini engellemesini sağlayan sistemlerdir. Günümüzde iki çeşit yangın algılama sistemi kullanılmaktadır. Bunlar konvansiyonel yangın algılama ve adresli yangın algılama sistemidir. Günümüzde konvansiyonel sistemler pek tercih edilmese de adresli yangın algılama sistemleri çok tercih edilmektedir. Adresli yangın algılama sistemleri de kendi arasında analoglu ve interaktif olmak üzere iki ayrılmaktadır.
Yangın algılama sistemleri çeşitleri
Konvansiyonel algılama sistemleri ; Bu sistemler zon bazında bağlanır. Bir hat üzerine 25 elemana kadar bağlanabilmekte ve yangın anında tamamı kullalmaktadır. Bu nedenle bu sistem pek tercih edilmemektedir.
Adresli yangın algılama sistemleri ; Nokta bazında adres algılaması yapan sistemlerdir. Bu sistemlerde butonlar ve dedektörler bir çevrim üzerine bağlanır.Kablolama kontrol panelinden itibaren saha elemanlarına teker teker paralel bağlanır ve geri kontrol paneline döner. Bir hat üzerine 128 adet eleman bağlanabildiği ve adres bazlı sistemler olduğu için çok tercih edilmekte ve kullanılmaktadır.
Uygulama şartları
Farklı kullanım amaçları olan binalar için her ayrıntı düşünülmüş ve Binaları yangından korunması hakkındaki yönetmelikte belirtilen bütün standartlara uygun olacak şekilde uygulanmalıdır. TSE standartlarında yer alan EN- maddesi ve NFDA, EN, VDS standartlarını barındıran bütün yönetmelik maddelerine uygun olmalıdır.
Yangın algılama sistemi ve kullanılan elemanlar
Bir yangın algılama sisteminde ; Açık alan duman algılama dedektörleri, yangın alarm sistemleri, duman algılama sistemleri, alev algılama sistemleri ve dedektörleri gibi farklı elemanlar kullanılmakta ve bir bütünlük sağlanmaktadır. Ayrıca bu sistemlerin tamamı otomasyon merkezindeki bir bilgisayardan manuel olarak da kontrol edilebilmektedir.
Bütün bu uygulamalar yangın anında yangının algılanması ve anında müdahale edilmesi için gerekli olan şartlardır. Bu şartların uygulanmaması durumunda ortaya çıkacak can ve mal kayıplarına engel olunamamaktadır.
